Müslüman Dostu Turizm: İİT Üyesi
Ülkelerde Konaklama Tesislerine
İlişkin Düzenlenmesi
5
Mevcut MDT standartlarıyla, helal gıda, Kıble işareti ve tuvaletlerde taharet musluğu veya el duşu
olması gibi çeşitli ortak unsurlar ölçülebilmektedir. Kadınlar için ayrı plaj veya konuklara yakındaki
camilerin ve yemek yiyebilecekleri yerlerin listesinin sunulması gibi diğer unsurlar birkaç farklı
MDT standardıyla ölçülmektedir. Şunu belirtmek gerekir ki bazı MDT standartları çeşitli düzeyleri
olan bir puanlama sistemine sahipken diğerlerinde yalnızca tek düzeyde belgelendirme
yapılmaktadır. Mevcut MDT standartlarının hepsinde Helal gıdayı belgelendirmenin önemi kabul
edilmektedir çünkü yapılan araştırmalara göre bu, Müslüman turistler için büyük öneme sahip bir
konudur.
MDT standartlarını kısıtlayan ana hususlar; tüketici anketinin sonuçlarının gösterdiği gibi genel
olarak MDT standartları hakkındaki düşük farkındalık düzeyine ek olarak standartların
geliştirilmesinde çeşitli paydaşların katılım düzeyinin de düşük olmasıdır. Bunlar, standartların
kabulünü etkilemektedir. Bazı özel standartların en önemli dezavantajı, bunların kendi kendilerine
raporlama yapan bir modele dayalı olmasıdır, çünkü beklenen ve gerçekte sunulan MDT hizmetleri
arasında tutarsızlıklar olması halinde tüketici nezdinde güvenilirliklerini kaybedebilirler.
Ana Sorunlar:
MDT standartlarının geliştirilmesinde yaşanan sorunlar arasında, konaklama
bağlamındaki "Helal" kavramının mezheplere göre farklı şekillerde yorumlanması ve farklı
düzeylerde uygulanmasının yanı sıra Müslüman ve gayrimüslim konukların farklı ihtiyaçlara sahip
olması yer almaktadır. Bazı durumlarda MDT ve geleneksel kalite standartlarının şartları arasında
ortaya çıkan uyuşmazlık, ve sürekli gelişen ürünlerin çeşitliliği nedeniyle konaklama
endüstrisindeki Helal unsurların değerlendirilmesinin karmaşıklığı MDT standartlarının
geliştirilmesinin önünde engel teşkil etmektedir. Ayrıca, konaklama sektöründe uzmanlığa sahip
deneyimli denetçilerin yeterince olmaması da geliştirilen standartların uygulanmasının önünde
ciddi bir engel oluşturmaktadır.
Standartların kabulü açısından, özellikle gönüllü olarak uygulanan MDT standartlarının konaklama
hizmeti sağlayıcıları tarafından kabul edilme oranı düşüktür. Pek çok otel işletmecisi, gayrimüslim
konukların kendilerinden uzaklaşabilecekleri korkusuyla, bu standartları kabul etmeye istekli
değildir. Belirli standartlarla ölçülen MDT hizmetlerini de hizmet kapsamına eklemenin maliyeti,
bazı otelleri bir MDT standardını kabul etmekten caydırmaktadır. Kabul etme, uygulama ve
denetim prosedürlerinin karmaşıklığı, MDT sertifikasına sahip olmak isteyen oteller için de zorluk
teşkil etmektedir. Çoklu MDT standartlarının ortaya çıkması da MDT sektörünün gelişimi önünde
engel teşkil edebilir çünkü tüketici anketinin sonuçlarına göre Müslüman turistlerin büyük bir
kısmı (%61) çoklu standartların varlığını kafa karıştırıcı bulmaktadır ve bu, otellerin MDT
standartlarını kabul ederek elde etmeye çalıştıkları pazarlama faydalarını boşa çıkarır.
Çıkarılan Dersler:
Mevcut MDT standartlarının bazılarında, standartların geliştirilmesi,
uygulanması ve kabulü konusunda yaşanan güçlüklerin ele alınmasına yönelik birkaç başarılı
strateji uygulanmaktadır. Standartlar geliştirilirken "Helal" sektörlerdeki ve konaklama
sektörlerindeki birçok kilit paydaştan geri bildirim alınmakta ve tüm önemli MDT terimleri,
Malezya örneğinde olduğu gibi tutarlı bir şekilde tanımlanmaktadır. Uygulamayı kolaylaştırmak
için standartlara dair eğitim verilmektedir. Standartların kabulünü artırmak için standartlar
basitleştirilmekte ve ilk adım olarak öz değerlendirmeye izin verilmektedir. Ayrıca, Helal gıda da
dahil olmak üzere İslami Ekonominin diğer alanlarındaki Müslüman Dostu standartlardan da
çıkarılacak bazı önemli dersler vardır. Bunlar arasında, farklı bölgesel standartların karşılıklı olarak
tanınması, mevcut akreditasyon ve belgelendirme kuruluşlarının değerli teknik bilgilerinden
faydalanılması, akreditasyon ve belgelendirme rolleri arasındaki potansiyel çıkar çatışmalarından
kaçınılması, istişare ve koordinasyon ve eğitim yoluyla paydaş katılımının sağlanması ve
akreditasyon ve belgelendirme maliyetlerinin en aza indirilmesi yer almaktadır. Diğer "Helal"
sektörlerden çıkarılacak dersler ise şunları içermektedir: standart çıkarıldığında belgelendirme,
akreditasyon ve uygulama mekanizmalarının mevcut olmasının sağlanması; belge veren
kurumların yeni alanlarda akreditasyona ilişkin denetimleri için "program dokümanı" veya