Müslüman Dostu Turizm: İİT Üyesi
Ülkelerde Konaklama Tesislerine
İlişkin Düzenlenmesi
1
Yönetici Özeti
Çalışmanın Amacı ve Kullanılan Metodoloji: Bu çalışmanın üç ana amacı vardır. Birinci hedef, İİT
üyesi ülkelerdeki konaklama tesislerine yönelik Müslüman Dostu Turizm (MDT) düzenlemelerinin
(standartlar, kılavuzlar ve diğer düzenlemeler) ne durumda olduğunun MDT ile ilgili tüm paydaşlar
tarafından incelenmesini sağlamak ve bu düzenlemeleri geleneksel turizm kalite standartları ile
karşılaştırmaktır. İkinci hedef, MDT düzenlemelerinin uygulanışında halihazırda karşılaşılan
güçlüklerin ve mevcut uygulamalardan çıkarılan derslerin tespit edilmesidir. Üçüncü hedef ise MDT
standartlarını tesis etmeyi amaçlayan İİT üyesi ülkeler için konaklama tesisleri hakkında kılavuzlar
ve politika tavsiyeleri tasarlamaktır. Bu çalışma, bu hedeflere ulaşmak için birincil ve ikincil
araştırma araç ve kaynaklarını birlikte kullanmıştır. Kullanılan birincil araştırma kaynakları,
konaklama tesislerine yönelik MDT düzenlemeleri bakımından tüketicinin ihtiyaç ve beklentilerini
belirlemek üzere hazırlanan küresel Müslüman Turist Anketini ve bunun yanı sıra, konaklama
sektöründe MDT düzenlemeleriyle ilişkili mevcut ve planlanan hükümet politikalarını tanımlamak
amacıyla hükümet yetkilileri ile gerçekleştirilen röportajları kapsamaktadır. Ayrıca konaklama
sektöründeki mevcut ve planlanan MDT düzenlemelerini, MDT düzenlemelerindeki tutarsızlıktan
ötürü konaklama tesislerinin karşılaştıkları güçlükleri ve MDT düzenlemelerinin oluşturulmasında
ve uygulanmasında, eğer var ise, karşılaşılan zorlukları tanımlamaya yönelik bir konaklama sektörü
anketi de kullanılan birincil araştırma araçları arasındadır. Mevcut MDT düzenlemelerine ve
standartların geliştirilmesine ışık tutmak amacıyla üç ülkeden vaka incelemeleri seçilmiştir.
Kullanılan ikincil kaynaklar ise önceki piyasa çalışmaları, ticaret ve sektör raporları, akademik
makaleler ve araştırma makalelerinin yanı sıra, hükümetlerin, uluslararası örgütlerin ve basın
kuruluşlarının yayınlarını kapsamaktadır.
MDT Piyasasının Görünümü: Müslüman dostu konaklama tesisleri, Müslüman turistlerin belirli
ihtiyaçlarına hitap eden konaklama tesisleri olarak tanımlanmaktadır. Müslüman dostu konaklama
tesisleri ikiye ayrılabilir: Müslümanlara hitap eden ve Müslümanların yaşam tarzı ihtiyaçlarının
tamamını karşılamaya yönelik nitelikte hizmet sunan tesisler ve Müslümanları da misafir etmeyi
hedefleyen, karma hizmet sunan ancak kilit müşterileri gayrimüslim turistler olan, bu nedenle de
hem Müslüman turistlere hem de gayrimüslim turistlere hitap eden tesisler. Dünyadaki Müslüman
dostu konaklama tesislerinin toplam sayısıyla ilgili olarak yayınlanmış herhangi bir mevcut tahmin
bulunmamaktadır. Müslüman dostu konaklama tesislerinin sayısını hesaplamak için; hem çevrimiçi
seyahat rezervasyon siteleri hem de çevrimdışı Müslüman dostu turizm operatörleri, Helal
sertifikasyon kuruluşları ve seyahatle ilgili içeriğe sahip diğer kaynaklar dahil olmak üzere bir dizi
kaynaktan veri toplanmıştır. Kullanılan kaynaklar arasında , HalalTrip, Tripfez,
Serendipity Travel, Luxury Halal Travel, Instituto Halal, HolidayME, Bali
Halal Tour, Islamiotel, , , ,
ve JAKIM yer almaktadır. Müslüman dostu konaklama tesislerinin sayısına ilişkin tahmin eksiksiz
bir hesaplamaya dayalı olmasa da, piyasanın önemli bir kısmını kapsayacak şekilde
oluşturulmuştur. Hem Müslüman dostu hizmet, hem de karma hizmet veren Müslüman dostu
turizme dayalı konaklama tesislerinin sayısı 2015 yılı için 680 olarak belirlenmiştir. Bu
hesaplamaya, sertifikalı oteller ve harici bir doğrulama olmaksızın kendisini Müslüman dostu
olarak tanımlayan oteller dahildir. Müslüman dostu konaklama tesisi sayısının en yüksek olduğu
ülkeler Malezya, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Endonezya'dır. Belirlenmiş olan Müslüman
dostu konaklama tesislerinin yaklaşık %88'i Malezya ve Türkiye'dedir.
Geleneksel Turizm Kalite Standartları ve Düzenleyici Çerçeveler: Oteller yıllardır
değerlendirme ve derecelendirmeye tabidir. Konuk ağırlama sektöründe tek bir küresel konaklama
standardı bulunmasa da yıllar içinde, otellerin kalitesiyle ilgili pek çok somut standart ortaya