Müslüman Dostu Turizm: İİT Üyesi
Ülkelerde Konaklama Tesislerine
İlişkin Düzenlenmesi
2
çıkmıştır. Uluslararası kalite standartları geliştirmeye yönelik girişimler ancak sınırlı ölçüde başarılı
olabilmiştir. Son zamanlarda, milyonlarca misafirden gelen kişisel geri bildirimleri bir araya
toplayan çevrimiçi rezervasyon platformları, geleneksel kalite standartlarının yanı sıra veya bu
standartların yerine küresel çapta kullanılacak bir otel derecelendirme sistemi geliştirmiştir.
Geleneksel kalite standartları genel olarak şu alanlarla ilişkili kriterleri ölçmektedir:
lobi/resepsiyon, otel hizmetleri, misafir odaları/banyoları, eğlence olanakları, yiyecek ve içecekler
ve dış görünüm. Oysa ki alternatif kalite standartları, geleneksel standartlardan daha çeşitli
kriterlere dayalı olup; Yönetim ve iletişim, bina tasarımı/inşaatı, oda bakımı ve atık yönetimi, su ve
enerji tasarrufu, yiyecek ve içecek faaliyetleri gibi kriterler, ölçülen kriterler arasındadır.
Tesislere yönelik geleneksel ve alternatif kalite standartlarına ilişkin sertifikasyon süreçleri pek çok
ortak unsura sahiptir. Sertifikasyon süreçlerinin çoğu; değerlendirme başvurusu, otel
değerlendirmesi ve derecelendirmesi, puanlama ve konaklama hizmeti sağlayıcılara geri bildirim,
değerlendirmenin/sertifikasyonun yayınlanması, periyodik denetimler ve sertifika yenileme gibi
kilit unsurlar içermektedir. Bazı durumlarda bu süreç öz değerlendirmeyle başlatılabilir, ya da öz
değerlendirme başvurunun bir parçası olarak talep edilebilir. Uygunluğun izlenmesi için standart
kuruluşlarının en sık başvurduğu yöntem teftiştir. Bu teftişler önceden planlanarak veya önceden
haber verilmeden, yani "gizli misafir" uygulaması yoluyla, gerçekleştirilebilir. Teftişlerin sıklığı
standardın ne olduğuna bağlı olarak, yılda bir kereden beş veya daha fazla yılda bir kereye kadar
değişiklik gösterebilir. Uygunluk izlemesinin maliyeti de, yine standardın ne olduğuna bağlı olarak,
ya standardı talep eden kuruluş tarafından ya da otel tarafından karşılanır.
WTO'nun (Dünya Turizm Örgütü) yakın zamanda yaptığı bir araştırmaya göre konaklama tesisleri,
konuk ağırlama standartlarına uymanın pek çok faydasını görmektedir. Bu standartlar, küçük ve
bağımsız otellere, kendilerini konumlandırma çabalarında yardımcı olmaktadır. Standartlar ayrıca
konuklar açısından hem beklenti göstergesi hem de kalite güvencesi olarak işlev görmekte ve
sonuçta mekanın çekiciliğinin ve konuk memnuniyetinin artmasına sebep olmaktadırlar. Bunun
yanı sıra standartlar kıyaslama yapmayı kolaylaştırır ve otel hizmetlerinin güvenilirliğini artırır.
Ayrıca personeli motive etmeye yardımcı olur, otel ücretlerini ve otellerin kazancını artırır. Başka
araştırma çalışmalarında da, konuk ağırlama standartlarının, bu standartları benimseyen
konaklama tesisleri üzerinde, tüketiciler için kalite göstergesi olmak, müşteri memnuniyetini
artırmak ve daha yüksek işletme verimi sağlamak gibi birtakım olumlu etkileri olduğu belirtilmiştir.
Müslüman Dostu Turizm Standartları ve Düzenlemeleri: Son yıllarda turizm sektörü,
Müslüman turistlerin kendine özgü ihtiyaçlarını kavramaya ve bunlara hitap etmeye başlamıştır.
Müslüman Dostu Turizm, pek çok konaklama tesisi tarafından gelecek vadeden niş bir pazar olarak
görülmektedir. Araştırmalar, Müslüman turistlerin, otel tesislerinde alkol bulundurulmaması gibi
gayrimüslim turistlerin ihtiyaçları ile çelişebilecek birtakım dini ihtiyaçları olduğunu göstermiştir.
Mevcut çalışma çerçevesinde, Müslüman turistlerin bir MDT standardı dahilinde çeşitli MDT
hizmetlerine verdikleri nispi önemi belirlemek üzere ikinci bir turist anketi yapılmıştır. Aşağıdaki
grafikte verilen anket yanıtları, Müslüman turistlerin çeşitli MDT özelliklerine önem verdiklerini ve
oluşturulması muhtemel bir MDT konaklama tesisi standardında bu özelliklerin çoğunun mevcut
olması gerektiğini düşündüklerini açıkça vurgulamaktadır.
Anketi yanıtlayanlardan, tesislerin Müslüman dostu konaklama tesisi standardına göre düzenlenen
(yani bu hizmetleri vermek üzere sertifikalandırılmış bir otel) Müslüman dostu hizmetlerine
verdikleri önemi 5 puan üzerinden derecelendirmeleri istenmiştir. Derecelendirmeye dahil edilen
hizmetler, 17 madde halinde aşağıdaki grafikte verilmiştir. Kullanılan puanlama ölçeği şu