İslami Finansal Araçların Çeşitlendirilmesi
160
12. Gulf One
Investment
Bank
13. Investors Bank
14. Citi Islamic
Investment
Bank
Kaynak: Yazar tarafından derlenmiştir.
Aşağıdaki tabloda Bahreyn’in İslami finans sektörünün 2015’teki görünümünün genel bir
değerlendirmesi sunulmaktadır.
Tablo 74: Bahreyn’in 2015 İslami Finans Varlıkları Özeti
Toplam İslami Finans Varlıkları (milyon USD) 81.069
İslami Finans Kuruluşlarının Sayısı 64
İslami Bankacılık Varlıkları (milyon USD) 75.083
İslami Banka/Pencere Sayısı 36
Tekâfül/Retekâfül Varlıkları (milyon USD) 372
Tekâfül/Retekâfül İşletmelerinin Sayısı 9
Diğer İslami Finans Kuruluşlarının Varlıkları (milyon USD) 795
Diğer İslami Finans Kuruluşlarının Sayısı 19
Tedavüldeki Sukuk Değeri (milyon USD) 4.803
Yönetilen İslami Fonlar (milyon USD) 16
Kaynak: ICD-TR Raporu 2016, s.30-31
3.9.2 BAHREYN’DE İSLAMİ BANKACILIK 143
Bahreyn, otuz beş yılı aşkın süredir devam eden gelişimiyle İslami bankacılık ve finans alanında
öncü olarak kabul edilmektedir.
1978 gibi erken bir tarihte, İslam Konferansı Teşkilatı, bütünsel yaklaşımı nedeniyle Bahreyn’i
bir İslami bankacılık merkezi olarak kabul etmiştir. Bahreyn, İslami bankacılık ve finansının
geliştirilmesi açısından doğal bir ortam olarak belirlenmiştir. Bahreyn Para Ajansı (BMA) (şu anki
adıyla Bahreyn Merkez Bankası), ülkede İslami bankacılığın benimsenmesinde, gerekli ve etkin
denetim ve düzenleme çerçevesinin oluşturulmasında öncü rol oynamıştır.
1979’da Bahreyn’de faaliyet gösterecek ilk İslami banka olan Bahreyn İslam Bankası (BIsB)
kurulmuştur. Banka bugün hâlâ faaliyetlerine devam etmektedir. Kasım 2016 itibarıyla,
Bahreyn’de kayıtlı yirmi beşten fazla İslami banka bulunmaktadır ve bu, ülkeyi dünyanın en
büyük İslami banka yoğunlaşma alanı haline getirmektedir. Toplamda yedi İslami perakende
banka ve on dokuz İslami toptan banka bulunmaktadır144 (Finansal İstikrar Raporu, 2017, s.16).
Son yıllarda yapılan konsolidasyonlar, İslami bankaların öz kaynakları ve mülkiyet yapısında bazı
143 Anwar Khalifa Al-Sadah, The Development of Islamic Banking in Bahrain, GTNews,
development-of-islamic-banking-in-bahrain/
144 Artan çeşitlendirme girişimlerine rağmen İslami toptan bankaların (kurumsal şirketlere hizmet veren bankalar) yatırım
portföyleri riskli gayrimenkul sektörünün risklerine yoğun bir şekilde maruz kalmaktadır. Bahreyn’deki İslami bankalar
tarafından finanse edilen büyük projeler arasında Kuveyt Finans Merkezi (Kuwait Finance House) tarafından finanse edilen
Durrat Al Bahrain ve Diyar Al Muharraq ile Körfez Finans Merkezi (Gulf Finance House) tarafından finanse edilen Finans
Limanı yer almaktadır.